Specijalna bolnica za rehabilitaciju
Sijarinska Banja ima 26 izvora od kojih 18 imaju terapeutsku vrednost. U "Donjoj Banji" postoje sledeći izvori: Glavni izvor, Izvor za inhalaciju, Mali Gejzir, Gejzir, Rimski izvor, Borovac, Spas, Raj i Hisar. U "Gornjoj Banji" postoje sledeći izvori: Jablanica, Zdravlje, Suzica, Snežnik, tri izvora u Blatištu, Kiseljak i bušotina "B-4". Voda pojedinih izvora po svom hemijskom sastavu je različita: alkalna, kisela, gvožđevita, sa temperaturom od 68-76 ºC. Lekovite vode Sijarinske Banje imaju različitu primenu i koriste se za kupanje, piće i inhaliranje. One pomažu u lečenju hroničnih reumatskih oboljenja, kožnih oboljenja, stomačnih i bolesti žuči, oboljenja bubrega i mokraćnih puteva, anemiju i šećernu bolest, astmu i hronični bronhitis, kao i razne oblike neuroze i stanja lakše psihičke i fizičke iscrpljenosti.
Poseban kuriozitet ove banje čine gejziri, koji se ubrajaju u najatraktivnije turističke vrednosti Srbije. Prvi “Gejzir” je termomineralni izvor koji predstavlja svojevrsnu atrakciju. Pojavio se oktobra 1954. godine prilikom bušenja na levoj obali Banjske reke na 470m nadmorske visine, na dubini od 9m, sa temperaturom od 71 ºC. Vodeni stub gejzira iznosi 8m. Hemijski sastav vode karakteriše: natrijum, litijum, hidrokarbonat i fluor. N.Milojević je ustanovio da vode ovih izvora predstavljaju najvećim delom “poslednje minijaturne znakove nekadašnje vulkanske aktivnosti”. Oslobađanjem para i gasova u velikim dubinama se obrazuje juvenilna voda, koja pod pritiskom izbija na površinu zemlje (M.Vasović). Usput, ona se meša s običnom podzemnom vodom, koja se “velikim pukotinama u rasednoj zoni spušta do znatnih dubina, obrazujući na taj način vode termalnih izvora Sijarinske Banje”, piše R.Ilić.
Izvor “Hisar” nastao je 25. oktobra 1954. godine kada je izvršeno bušenje na mestu novog hotela. Na dubini od 5,9 metara dobijena je mala izdašnost 11mL/s. Hemijski sastav vode karakterišu: natrijum, litijum, hidrokarbonat i fluor.
Izvor “Raj” se nalazi na desnoj obali Banjske reke. Kaptiran je 1936. godine u vidu česme, rekaptažom je povećana količina vode od 17mL/s. Voda neprekidno otiče. Hemijski sastav vode karakterišu: natrijum, litijum, hidrokarbonat i fluor.
Izvor “Spas” nalazi se u "Donjoj Banji", udaljen je od Banjske reke oko 50 metara. Podignuta je česma 1936. godine sa neprestanim oticanjem. Usled zagađenja, voda je prestala da teče te je krajem avgusta 1955. godine izvršena rekaptaža i dobijena je izdašnost od 13mL/s. Hemijski sastav vode je sličan prethodnom izvoru.
Izvor “ Borovac” se nalazi na 3 metra udaljenosti od izvora “Spas”. Nastao je bušenjem u vremenu od 20.-24. oktobra 1954. godine. Izvršeno je bušenje do dubine od 9,3 metara. Izdašnost ovog izvora je 29mL/s. Sličnog je hemijskog sastava sa predhodnim izvorima.
“Glavni izvor” se nalazi tri metra iznad nivoa voda u reci, u Donjoj Banji. Izdašnost ovog izvora je 0,9L/s. Voda izbija i praćena je velikom količinom gasova. Ona otiče otvorenim kanalom dužine 30 metara u bazene kupatila.
“Mali gejzir” je izvor tople vode, koja izbija u obliku vodoskoka na mahove. Nastao je bušenjem sonde kao eksperiment u pogledu veze sa “Glavnim izvorom”. Prilikom bušenja pojavila se termomineralna voda na 12. metru dubine i ima mali uticaj na “Glavni izvor”. Voda pulsira u različitim vremenskim razmacima od 12-17 minuta izbacujući prilikom jedne erupcije od 167 do 210 litara vode. Pulsiranje nastaje usled nadiranja gasova te se voda neprestano diže, dok ne nastane veliko ispražnjavanje gasova kada nastupa efuzija koja sa sobom izbacuje i veliku količinu vode. Zatim nivo vode pada ispod vrha cevi - statički piezometar. Odmah zatim počinje ponovno penjanje vode.
“Izvor za inhaliranje” se nalazi na okomitoj padini “Bungoja” na najvišoj koti od svih termomineralnih izvora. Bušenje za ovaj izvor nije bilo planirano. Inženjer Kapetanović je zapazio da se stena na ovom mestu “znoji” i da je topla. Bušenjem na dubini od 9,5 metara izbila je topla voda od 70 ºC u količini 6,8L/s. Bušenje je izvršeno 15. oktobra 1954. godine. Inače, teren Bungoje je “živ” te se ponekad čuje potmula tutnjava. Tako se 24.-25. oktobra 1954. godine desio potres, a izvor prestao da izbacuje vodu uvis i spustio se na sadašnji nivo.
Izvor “Jablanica” je nastao u vremenu od 16.-20. oktobra 1954. godine bušenjem u andezitu u Gornjoj Banji. Nalazi se za 4,8 metara nizvodno i za 1 metar više od česme “Zdravlje”. Bušenjem do 11,45 metara dubine dobijena je voda izdašnosti 0,37L/s. Izvršeno je kaptiranje u vidu česme sa slobodnim oticanjem.
Izvor “Suzica” nastaje od atmosferske vode koja se filtrira i mineralizuje kroz stenu. Izdašnost je neznatna 0,005L/s. Nalazi se u neposrednoj blizini izvora “Jablanica” i izvora “Zdravlje”.
Izvor “Zdravlje” ispod aragonske stene nalazi se u Gornjoj Banji. Kaptaža je izvršena u vidu česme 1952. godine sa slobodnim oticanjem vode.
Tri izvora u “Blatištu” nalaze se u Gornjoj Banji. Ovi izvori snabdevaju toplom vodom dva bazena i blatište. Dimenzije bazena su:2,6x2x0,9, a blatište 4,5x1,5x0,4m, dno je od zemlje. Izdašnost ova tri izvora je 0,02-0,04L/s. Lečenje oblaganjem blatom se obavlja na primitivan način.
Izvor “Kiseljak”, voda izvire iz nanosa, kaptirana pomoću betonskog bunara, izdašnost je 0,1L/s. Voda je kiselog ukusa i prijatna za piće.
Izvor “Snežnik” pod grabovima. Bušenje za ovaj izvor je izvršeno od 10. - 16. oktobra 1954. godine do 17 metara dubine. Izbija voda koja stalno teče. Izdašnost ovog izvora je 0,28L/s.
Bušotina “B-4” se nalazi u Gornjoj Banji u tzv. Jezerištu. Dubina bušotine je 1232 metara, a izdašnost je 33L/s. Pritisak vode je 8,5 bara. Nad bušotinom je metalna konstrukcija. Prilikom bušenja ove bušotine do 1232 metara utvrđeno je da ima 5 vodonosnih slojeva. Voda se koristi za zagrevanje hotela.
